Institut je osnovan je 1974 godine za potrebe naučno – istraživačkog rada i sopstvenog tehnološkog razvoja Željezare, kao i za potrebe nastave Metalurško – tehnološkog fakulteta. Organizovan je transformacijom i podjelom imovine društvenog preduzeća Željezara Nikšić – Nikšić u mješovitu Holding kompaniju Željezara Nikšić a.d. – Nikšić 1992. godine.